روایت ابطحی از دستگاه‌های اطلاعاتی "فشل" آمریکا و اروپا

به گزارش جهان، محمدعلی ابطحی در یادداشتی با عنوان "تاملی بر کتاب خاطرات بوش"، با استناد به خاطرات وی، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا و اروپا را "فشل" توصیف کرد. او در وبلاگش نوشته است:  

مدتی است که ترجمه خاطرات جرج دبلیو بوش رئیس جمهور جنجالی آمریکا که در دوران سرنوشت ساز بعد از ۱۱ سپتامبر رئیس جمهور بزرگنرین کشور دنیا بود، در بازار کتاب توریع شده است. فرصتی شد که آن را مطالعه کردم. خاطرات منتشر شده بعضی از روسای جمهور آمریکا که قبلا منتشر شده بود را هم مطالعه کرده ام. این کتاب برخلاف بقیه خاطرات، به ترتیب زمانی تنظیم نشده است. در هر بخشی خاطرات موضوعی مربوطه در دو دوره ریاست جمهوری آورده شده و به همین دلیل شاید اسمش را لحظات تصمیم گذاشته است. عناوین موضوعی که بوش در این کتاب به آنها پرداخته است، ترک کردن مشروبات الکلی.نامزدی برای انتخابات. پرسنل کاخ سفید. سلولهای بنیادی و تلاشش برای تحقق آن. روز آتش که منظورش ۱۱ سپتامبر است .

دوران جنگ و تصمیماتی که زمینه ساز حملات بعدی شد. افغانستان. عراق. راهبری. توفان کاترینا. مبارزه با بیماری. موج خروشان نیروها. پروژه آزادی و در نهایت بحران مالی آمریکا در آخرین ماههای ریاست جمهوری دور دوم. چنانچه از عناوین میتوان حدس زد تصمیمات مهم بوش در دو حوزه است. بخش هایی که تصمیماتش مربوط به مسایل داخلی آمریکا است و قسمت مهمترش تصمیماتی است که در سطح جهانی اتخاذ شده و اثرات ان در خارج از آمریکا تاثیر داشته است.

مهمترین آنها مربوط به دو جنگ بزرگی است که در افغانستان و عراق به راه انداخته است.که به اعتقاد خودش پاسخ به خواست اعتبار آمریکا در برابر حادثه ۱۱ سپتامبر است. بوش در این بخش از خاطراتش به جزئیات حوادث و نظرات رهبران جهانی پرداخته. لحن نوشته هایش در مورد جنگ افغانستان و عراق کاملا تدافعی است. گویا بیش از اینکه به حوادث نگاه داشته باشد، سیل اعتراضهای مردم داخل آمریکا و مردم جهان را در نظر داشته و میخواهد برای این همه اعتراض پاسخ تهیه کند. به همین دلیل بارها در این دو بخش رسما اعتراف به اشتباه بودن تصمیماتش میکند.

اشتباه در محاسبه اتفاقات بین المللی و قدرت نیروهای و امکانات ارتش آمریکا و نشناختن روحیه مردم عراق و افغانستان و عکس العمل دنیای اسلام و روشنفکران غربی و به خصوص نداشتن اطلاعات از داخل عراق و افغانستان و داشتن اطلاعات غلطی که گمان میکرده صد در صد درست است و نشان از فشل بودن دستگاههای اطلاعاتی آمریکا و اروپا می کند.
 

نکته مهمتر این بخش تدافعی خاطرات بوش این است که برای کم کردن بار این اشتباهات بزرگ بخش مهمی از رهبران اروپا و یا سازمانهای اطلاعاتی جهان و همکارانش را درگیر کند تا شاید بار این تصمیمات غلط را تقسیم کند و همراه با خودش دیگران را هم به میدان بیاورد که با این کار اگرچه در ذهن خواننده، دیگران هم در این تصمیمات غلط شریک میشوند ولی به همان میزان باور اشتباه بودن این تصمیمات برای خوانندگان جدی تر میگردد و دفاع های دستپاچه بوش از عملکردش را بی معنا تر میکند.این در حالی است که این تصمیمات اشتباه چون از بزرگترین قدرت سیاسی و نظامی دنیا صادر و هریک از این اشتباهات منجر به کشته شدن هزاران نفر در جهان که بخشی از آنها هم سربازان و نیروهای آمریکایی هستند، شده است او را به یک متهم جدی در برابر افکار عمومی و تاریخ تبدیل می کند.از نکات مهم سیاسی دیگر این کتاب نگاه خصمانه و اسرائیلی بوش به منطقه خاورمیانه است.

از این بخش کتاب به خوبی میتوان حس کرد که سیاستهای آمریکا در مورد خاورمیانه در کاخ سفید و به نفع مردم آمریکا گرفته نمیشود و مرکز سیاستگزاری خاورمیانه ای بوش در تل آویو است. چنان با نفرت از مردم فلسطین و شخص عرفات یاد میکند که اصلا در این بخش یادش میرود که رئیس جمهور آمریکاست. این سیاست غلط هم عامل عدم موفقیت همیشگی آمریکا در خاورمیانه است که امکان آرام شدن و به صلح متعادل رسیدن در این منطقه را از بین می برد.

یکی از بخشهای تنفرآمیز تصمیمات بوش موافقتی است که او در قلب کشور مدعی دموکراسی با شکنجه زندانیان گوانتانامو کرده است. شکنجه با آب که متهم یقین میکند در حال غرف شدن است و آن گاه اعتراف میکند. به صورت کلی در این کتاب در یک نمای باز به راحتی میتوان به جند نکته مثبت و منفی دیگر هم پی برد. عدم پیچیدگی سیستم سیاسی کاخ سفید در تصمیم سازی، آسیب پذیر بودن آمریکا در برابر مخالفان جهانی، مهم بودن قدرت نهادهای مدنی و دموکراتیک در برابر تصمیمات رئیس جمهور، و نیز خودخواه بودن، خشونت طلبی و در عین حال دیندار بودن شخص جرج دبلیو بوش . خواندنش برای علاقمندان به حوزه سیاست خارجی بسیار مفید است و دید تازه ای از درون کاخ سفید به خواننده ارایه می کند. این کتاب باترجمه آقای محمد حسین اسماعیل زاده و ویراستاری حسین یاغچی، توسط انتشارات هژیر انتشار یافته است.